Historia Gdańska w XX wieku jest symboliczna dla całego kontynentu europejskiego. Tu w dużej mierze ważył się los nie tylko mieszkańców miasta, ale często milionów Europejczyków. W Gdańsku (Danzig) wybuchła druga wojna światowa. Tutaj też, w latach 1970-tych i 1980-tych narodziła się Solidarność – ruch, który odegrał istotną role w przezwyciężeniu podziału Europy po drugiej wojnie światowej.
Przed pierwszą wojną światową Gdańsk (Danzig) należał do Niemiec. W okresie międzywojennym miał status wolnego miasta pod protektoratem Ligi Narodów. Po drugiej wojnie światowej miasto weszło w granice państwa polskiego. Na ludność Gdańska przed 1939 r. składały się przede wszystkim trzy społeczności: niemiecka większość oraz mniejszości polska i żydowska. Wskutek polityki nazistowskiej, wprowadzonej w latach 1930-tych (naziści przejęli władzę w Wolnym Mieście w 1933 r.) Żydzi gdańscy utracili prawa obywatelskie i byli prześladowani. Polaków dyskryminowano.
Po drugiej wojnie światowej, na mocy porozumienia Wielkich Mocarstw, Niemcy (jeszcze pozostali w Gdańsku) zostali zmuszeni do opuszczenia miasta.
Niemal kompletnie zrujnowane centrum Gdańska zostało po wojnie odbudowane. W mieście pozostało zaledwie 10 do 15 procent ludności z czasów wojny. Większość nowych mieszkańców napłynęło z centralnej Polski oraz z polskich terenów wschodnich, wcielonych do Związku Radzieckiego.
W grudniu 1970 r. i sierpniu 1980 r. stoczniowcy Gdańska stanęli do walki o swe interesy, aby wywalczyć lepsze warunki życia i podstawowe prawa polityczne. Podczas gdy pierwsza rewolta została brutalnie zgnieciona, druga dała początek Ruchowi Solidarność, co było bardzo ważnym wydarzeniem, zmieniającym porządek polityczny, ekonomiczny i społeczny w Europie.
