« De » verzetsman van Bergen-Borinage, en veel meer
Eén individu kan natuurlijk een zo complex sociaal feit als het verzet tegen de bezetter in een strategisch “gevoelige” industriële regio niet alleen illustreren. En toch schijnt René Noel (1907-1987) in dat geval te zijn wat de streek van Bergen betreft.
René Noël was afkomstig uit de Borinage en kind van echte proletariërs. Tijdens het interbellum klom hij als harde werker op tot de intellectuele en administratieve middenklasse en werd leerkracht aan de middelbare school van Bergen en directeur van een avondschool. Tegelijkertijd was hij actief als socialistisch vakbondsman. Bij het begin van de bezetting (1941) omarmde hij het communisme uit haat tegen de bezetter en werd al snel leidend kaderlid van het Onafhankelijkheidsfront in zijn streek en even later voor de hele provincie (eind 1942). Vanaf 1943 zat hij in het nationaal bestuur van het OF.
In die context was hij een van de bedenkers van de « Faux Soir », een uitstekend gemaakte parodie van de belangrijkste collaboratiekrant die heel België deed lachen met de nazis en hun plaatselijke accolieten. Na de bevrijding werd hij hoog kaderlid in de communistische ministeries en bekleedde een reeks politieke mandaten: gemeenteraadslid, schepen, provincieraadslid, senator (1950-1974).
Hij was trouw aan zijn partij maar voorzichtig kritisch voor haar “stalinistische” tendenzen. Hij was goed thuis in zijn streek en maakte een mooie beroepscarrière (directeur van de nijverheids- en handelsschool van Cuesmes/Bergen) en legde een even mooi politiek parcours af. Begin jaren ’70 slaagde hij er zelfs in een succesrijke “linkse” hergroepering, de” Union Démocratique et Progressiste” op poten te zetten om zijn geliefde Borinage een doorstart te bezorgen. Deze poging tot politieke vernieuwing mislukte uiteindelijk maar de dappere, verbeeldingrijke en sterke persoonlijkheid die René Noel was, behield tot het einde het vertrouwen van zijn medeburgers en zeker niet alleen in communistische kringen.
Met de steun van de Federatie Wallonië-Brussel en in samenwerking met CEGE-SOMA.
