- Begraafplaats
- Dodeweg, 3832 RB Leusden, Netherlands
Op het Sovjet Ereveld Leusden, naast de Amersfoortse begraafplaats Rusthof, liggen 865 slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog uit de voormalige Sovjet-Unie begraven. Onder hen zijn 101 Sovjet krijgsgevangenen die tijdens de Duitse bezetting door ondervoeding, executie, uitputting of ziekte omkwamen in Kamp Amersfoort.
Deze begraafplaats werd in 1948 speciaal geopend voor de slachtoffers uit de Sovjet-Unie. Dit begon met de 101 Sovjetsoldaten uit Kamp Amersfoort. In september 1941 waren zij aan het Oostfront krijgsgevangen genomen. Ze waren vooral afkomstig uit de Centraal-Aziatische Sovjetrepublieken, zoals Oezbekistan. Nadat ze overgebracht waren naar Kamp Amersfoort stierven binnen vijf maanden 24 gevangen de hongerdood. De overige 77 werden op 9 april 1942 zonder enige vorm van proces doodgeschoten.
Sovjetslachtoffers die elders begraven lagen in Nederland werden naar deze begraafplaats verplaatst. Hieronder zaten ook de 691 krijgsgevangenen die begraven waren in Margraten. Dit betrof dwangarbeiders uit de Sovjet-Unie die in Duitsland waren tewerkgesteld en een aantal soldaten van het Rode leger die in het Duitse leger hadden gediend. Veel van deze slachtoffers zijn kort na de bevrijding gestorven aan uitputting of ziekte.
Op het ereveld staat een tien meter hoge gedenkzuil met de tekst “aan de strijders van het Sovjetleger die omgekomen zijn in de worsteling met de Duitse overweldigers 1941-1945.” De muur achter de zuil bevat de tekst: “Lof aan de helden”. Op 29 januari 2010 werd de Stichting Sovjet Ereveld opgericht. Zij onderhoudt het ereveld. Daarnaast zet zij zich in om de nagedachtenis aan de soldaten levend te houden en hun nabestaanden op te sporen.