De Waalsdorpervlakte ligt in het duingebied Meijendel bij Den Haag. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn hier meer dan 250 mensen, waaronder veel verzetsmensen, door de Duitse bezetter ter dood gebracht. Zij hadden vaak hun laatste dagen doorgebracht in het nabijgelegen Oranjehotel, de bijnaam van de Polizeigefängnis in het huis van bewaring in Scheveningen gedurende de Tweede Wereldoorlog.

De eerste gefusilleerde was Ernst Cahn, Joodse eigenaar van een ijssalon in Amsterdam. Zijn arrestatie leidde eerder tot rellen en de Februaristaking. De laatste massa-executie vond op 8 maart 1945 plaats als vergelding op de aanslag op Hanns Rauter. Hierbij werden 38 verzetsstrijders vermoord en onder het zand begraven. Na de oorlog zijn de verzetsmensen herbegraven op de erebegraafplaats in Loenen. De Waalsdorpervlakte is een van de belangrijkste Nederlandse oorlogsherdenkingsplaatsen.

Na de oorlog zijn er ook 7 Nederlanders, ter dood veroordeeld vanwege collaboratie met de Duitsers, omgebracht, waaronder Anton Mussert, leider van de NSB, op 7 mei 1946. Zij zijn begraven in een staatsgeheim graf op de Algemene Begraafplaats Den Haag.

In 1946 vond de eerste herdenking plaats op de Waalsdorpervlakte toen bij vier houten fusilladekruisen. Die zijn nu vervangen door bronzen replica’s. In de vlakte zijn twee losse kruisen geplaatst, één op een plek waar veel massa-executies plaats hebben gevonden, het andere specifiek als herdenking aan de represaille-executies na de aanslag op Rauter. In 1949 is een muurtje toegevoegd met de tekst ‘1940–1945’

‘Hier brachten vele landgenoten het offer van hun leven voor uw vrijheid. Betreed deze plaats met gepaste eerbied.’

In 1959 is bij het monument een klokkenstoel, met één grote luidklok ,bourdon, geplaatst,. Op de rand van de klok staat een tekst van prof. R.P. Cleveringa, de Nederlandse hoogleraar in de rechtsgeleerdheid die bekend werd door zijn rede op 26 november 1940 aan de Leidse universiteit waarin hij protesteerde tegen het ontslag van Joodse collega’s: Ik luid tot roem en volging van hen die hun leven gaven tot wering van onrecht, tot winning der vrijheid en tot waring en verheffing van al Neerlands geestelijk goed.